Het verliezen van een kindje tijdens of kort na de zwangerschap is een diep ingrijpende gebeurtenis. Dit wordt ook wel perinataal verlies genoemd en omvat verschillende soorten verlies. In dit artikel leggen we uit wat deze termen betekenen en hoe ze worden ervaren.
1. Miskraam (vóór 24 weken zwangerschap)
Een miskraam is het verlies van een zwangerschap in de eerste 24 weken, vaak zonder een duidelijke oorzaak. Dit kan al in de eerste paar weken gebeuren (vroeg miskraam) of later in de zwangerschap (laat miskraam).
Vroeg miskraam: vindt meestal plaats in de eerste 12 weken en gaat vaak gepaard met bloedverlies en buikkrampen.
Laat miskraam: na 12 weken, waarbij de baby soms al volledig gevormd is. Dit kan fysiek en emotioneel zwaarder zijn.
Veel vrouwen en hun partners ervaren een miskraam als een onzichtbaar verdriet. Omdat het verlies vaak in stilte gebeurt, wordt het rouwproces soms niet erkend door de omgeving.
2. Doodgeboorte (stilgeboorte, vanaf 24 weken zwangerschap)
Een stilgeboorte of doodgeboorte betekent dat de baby tijdens de zwangerschap of tijdens de bevalling overlijdt, vaak zonder een duidelijke medische reden. Dit gebeurt na 24 weken zwangerschap, waardoor het juridisch en emotioneel vaak anders wordt ervaren dan een miskraam.
Oorzaken kunnen zijn:
- Problemen met de placenta of navelstreng
- Infecties of aangeboren afwijkingen
- Onverklaarbare oorzaken
Omdat het kindje al zo ver ontwikkeld is, wordt het vaak geboren via een natuurlijke bevalling. Dit maakt het verlies fysiek en emotioneel extra zwaar. Ouders kunnen de baby vasthouden, afscheid nemen en soms foto’s laten maken als herinnering.
3. Neonataal verlies (overlijden binnen de eerste 28 dagen na de geboorte)
Wanneer een baby levend wordt geboren maar binnen de eerste 28 dagen overlijdt, spreken we van neonataal verlies. Dit kan gebeuren door vroeggeboorte, een aangeboren aandoening of complicaties tijdens de bevalling.
Voor ouders is dit vaak een mix van vreugde en rouw:
- Je hebt je kindje vastgehouden, misschien zelfs geknuffeld of gevoed.
- Tegelijkertijd moet je in korte tijd afscheid nemen.
De impact van neonataal verlies is enorm. Veel ouders ervaren een periode van intens rouw, waarbij ze steun nodig hebben van hun omgeving en zorgverleners.
Rouw en verwerking: ieder proces is uniek
Of het verlies vroeg in de zwangerschap gebeurt of later, iedere ouder ervaart het op zijn of haar eigen manier. Sommige ouders vinden troost in herinneringen, zoals het vasthouden van een baby of het bewaren van een echofoto. Anderen worstelen met een gevoel van eenzaamheid omdat de buitenwereld hun rouw niet altijd begrijpt.
Belangrijk om te weten:
- Rouw is normaal en kent geen vaste tijdlijn.
- Erkenning van het verlies helpt bij de verwerking.
- Steun van familie, vrienden of lotgenoten kan veel betekenen.
Bij SAAM Uitgeverij vinden we het belangrijk dat dit onderwerp bespreekbaar blijft. In het boek Mama, doe je ogen maar stil deelt Mirjam van Es haar ervaring met stilgeboorte en rouw. Een eerlijk en troostend boek voor ouders en iedereen die met verlies te maken krijgt.