.st0{fill:#FFFFFF;}

‘Ongemerkt verder’ vertelt verhalen van mensen met een DSM-5-classificatie 

 25 januari 2021

  • minuten leestijd 
Geïnspireerd op verhalen en personages uit haar werk als psychotherapeut schreef Catheleyne van der Laan het boek Ongemerkt verder. Een boek met vier verhalen van vier mensen die klem zitten in het leven. Verhalen die achter de labels van DSM-5 geclassificeerde (psychiatrische) aandoeningen zitten. De verhalen, ingedeeld in vier prettig lezende hoofdstukken, beginnen op het moment dat de personages vastlopen. De lezer komt er vervolgens achter hoe dat zo gekomen is.

Stempels

Eén verhaal in het boek gaat over Liesbeth. 'Een groot hart waarin plek is voor iedereen.' Zo omschrijft auteur Catheleyne van der Laan haar. 'Haar afhankelijke moeder leunt. Haar gestoorde broer terroriseert. En vader geeft niet thuis. Liesbeth kan alles. Tot de deksel van de pot gaat en herinneringen aan een groot donker huis haar compleet onderuit halen.' Liesbeth heeft een posttraumatische stressstoornis. Een aandoening waarbij hele nare ervaringen steeds terugkomen in iemands gedachten of dromen. Ook de drie andere personages in het boek hebben een DSM-5-classificatie; een psychiatrische aandoening uit het DSM-5 handboek dat wereldwijd wordt gebruikt bij het stellen van diagnoses. 'Maar die stempels zijn niet zo relevant’, zegt Van der Laan. 'Dat is een momentopname. Een verzameling symptomen. Het verhaal verklaart de psychische ellende.

Ongemerkt verder

'Alle vier de personages in mijn boek zijn een stukje Catheleyne, daarom snap ik ze zo goed. De basis is een onuitputtelijke stroom hersenspinsels vanuit mijzelf. Dat heb ik altijd al gehad. Ik was als kind best vaak alleen en beleefde dan in mijn fantasie vele avonturen. Daarbij komen anekdotes van patiënten die blijven hangen. Sommige details zijn zo hartverscheurend, of komisch, of frappant, of bizar dat ik ze moet vertellen. Dat hussel ik dan door mijn fantasie.' Ongemerkt verder is Van der Laans eerste boek. 'Mijn hele leven wilde ik al een boek schrijven. Maar het was pas vorig jaar toen mijn oudste dochter Josefien zei ‘Maar mama, waarom doe je het dan niet gewoon?’ Al mijn mitsen en maren vond ze onzin. ‘Gewoon doen’, zei ze. Toen heb ik een synopsis gemaakt en opgestuurd naar Anneke Bakker van SAAM Uitgeverij. Zij vond mijn idee heel leuk en wilde met mij in zee. Nog geen half jaar later was het af.'

DSM-5 classificatie

Als je altijd gelijk hebt, maar je krijgt het niet. Als de wereld je vijandig gezind is. Als je steeds weer vastloopt in een kolerebende. Dan moet je een taaie zijn. En dat is Marloes. Maar hoe krijgt ze meer kalmte in haar opvoeding? Op cursus dan maar. De groef is alles wat er nog is. Ploeteren en falen, zingt de langspeelplaat van Gerard. Bijna 60, uitgespeeld op de arbeidsmarkt en de eeuwige stilte uit zijn jeugd wint terrein met de dag. Alleen een viervoeter kan hem nog redden. Een groot hart waarin plek is voor iedereen. Haar afhankelijke moeder leunt. Haar gestoorde broer terroriseert. En vader geeft niet thuis. Liesbeth kan alles. Tot de deksel van de pot gaat en herinneringen aan een groot donker huis haar compleet onderuithalen. Barend voorkomt tienduizend gevaren per dag. Als zijn dochter wordt aangereden, slaat zijn zorgkompas op hol. Zijn moeder zal nooit meer ontsnappen aan koning Angst. Is hij nog op tijd om zichzelf te bevrijden? Vier verhalen achter de DSM-5-classificaties borderline-persoonlijkheidsstoornis, depressie, posttraumatische stressstoornis en gegeneraliseerde angststoornis.

Catheleyne van der Laan

Catheleyne van der Laan (1971) woont in Bodegraven en is vrijgevestigd psychotherapeut. Zij werkt in de gespecialiseerde Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) waar zij mensen met complexe psychische problematiek behandelt. Voor zij psychologie ging studeren, was zij freelance journalist voor een aantal bladen waaronder Psychologie Magazine en schreef zij voor regionale kranten.