Het is de week ter bestrijding van dementie. Dinsdag 21 september is het Wereld Alzheimer dag. Wetenschappers over de hele wereld zijn bezig met onderzoek om remedies te vinden tegen dementie. Ondertussen leven er, alleen al in Nederland, honderdduizenden mensen met dementie onder ons. Hoe daar mee om te gaan? Ik zag op de website https://www.samendementievriendelijk.nl/wat-kun-jij-doen onder andere de volgende tips: “Drink eens een kopje koffie bij een buurman of buurvrouw met dementie. Maak samen een korte wandeling of laat samen de hond uit. Houd je buur niet van wandelen? Misschien kunnen jullie samen in de tuin werken. Bekijk samen foto’s van vroeger of zing samen liedjes. Help iemand met dementie om boodschappen te doen en neem iemand met dementie mee naar de sportvereniging of het buurthuis.”
Goedbedoeld maar waarom zouden mensen in Nederland opeens massaal voor hun buurman of buurvrouw gaan doen, vroeg ik me af? En wil je daar als ‘iemand met dementie’ afhankelijk van zijn? Er worden ook cursussen aangeboden (ook via tv spotjes) om op een goede manier te helpen. Ik heb ontzettend veel bewondering voor mensen die dat willen doen, maar is spontane burenhulp echt een structurele oplossing voor een probleem dat de komende twintig jaar minimaal verdubbeld? Verdubbeling aantal mensen met dementie in 2040 – Nieuws – Hersenstichting. Het zal een beetje helpen maar…
Burgersamenleving
In een vorige column heb ik gepleit voor een Minister van (Burger)samenleving die als belangrijkste taak zal hebben om structureel een cultuurverandering naar meer van dat primitief burgerschap (zoals ik het noem) te realiseren. Eigenlijk is het daarvoor a al een beetje te laat zoals we ook te laat zijn met het optreden tegen de klimaatverandering die we ook al heel lang zagen aankomen. In plaats van het succes te laten afhangen van fanatieke vrijwilligers is er denk ik weer meer nodig. Zoals bijvoorbeeld een duidelijke visie op hoe zo’n ‘’burgersamenleving’’ waar mensen structureel de handen voor elkaar uit de mouwen steken eruit ziet. Werkt verplichten via een soort van burgerdienst? Helpen belastingaftrek of andere voordelen zoals kortere werktijden voor de mantelzorger, etc.? Is dat allemaal al onderzocht?
We zijn zo individualistisch geworden dat het een groot wonder zou zijn als mensen opeens massaal buurtgenoten belangeloos gaan helpen. En je wilt daar als demente ook niet afhankelijk van zijn. Eenvoudig, puur en primitief burgerschap vanuit het hart zoals hierboven wordt geschetst is nu niet direct waaraan je denkt in Nederland anno 2021. Daar is wel een cultuurverandering voor nodig. Daarom hier maar opnieuw een oproep om een soort van Minister van (burger) samenleving die op een structurele manier die cultuurverandering naar meer primitief burgerschap helpt bewerkstelligen. Een cultuur waarin het prettig is om hulp te geven en te krijgen.
Thomas Nicolaas