Dakloosheid. Het is een probleem waar nog altijd ontzettend veel misvattingen over bestaan en heel wat vooroordelen de ronde over doen. De algemene opvatting lijkt dan ook te zijn dat het ontzettend moeilijk is om dakloos te worden. Bijgevolg leeft het idee dat mensen die wel zonder thuis zitten ongetwijfeld dat volledig aan zichzelf te danken hebben. Niet alleen is dat verre van de realiteit maar bovendien verklaart dat ook niet waarom het aantal daklozen aan een stevige opmars bezig is.
Enkele cijfers
Vorig jaar bracht het CBS onrustwekkende cijfers uit: het aantal thuislozen in Nederland was met meer dan 13 000 gestegen tot maar liefst 31 000 dakloze Nederlanders. Belangrijk om daarbij te beseffen is dat die cijfers nog geen volledig beeld geven: deze houden immers geen rekening met illegalen die in ons land verblijven. De oorzaak die werd aangehaald voor die forse stijging? De uitwassen van de economische crisis. Opvallend is ook dat er een groot verschil is tussen de autochtone daklozen en de allochtone thuislozen. Deze laatste groep concentreert zich meer in de grootsteden terwijl de eerste groep zowat overal verspreid zit.
En de opvang dan?
Natuurlijk vraag je je nu af hoe het kan dat we met zo’n aantal daklozen zitten. Er zijn toch opvangmogelijkheden? De opvang is geregeld via allerhande bekende instanties die diverse niveau’s van hulp aanbieden gaande van een tijdelijk onderdak tot begeleid wonen. Deze laatste optie is echter exclusief voorbehouden voor jongeren in de problemen. Wat zijn de bekendste instanties die een helpende hand bieden? Het Leger des Heils, Het Rode Kruis, de Voedselbank, Crisisopvang, Tussenopvang, Beschermd Wonen, Humanitas en nog wel enkele anderen.
Wat is het probleem dan? In de eerste plaats dat heel wat daklozen geen recht meer hebben op een uitkering. Komt nog eens bij dat het verboden is zeven nachten per week bij dezelfde opvang te slapen en dat nachtopvang vaak niet gratis is en nog minder vaak plek heeft. Dit alles leidt ertoe dat ondanks de opvangmogelijkheden er tal van mensen op een dagelijkse basis geen dak boven hun hoofd hebben.
De oorzaken
Het gros van de bevolking leeft in een droomwereld waarin dakloosheid een fenomeen is dat hen nooit zal overkomen. In de realiteit is het vaak ontzettend gemakkelijk om in die situatie verzeild te geraken. Zo zijn er tal van mensen in de thuisloosheid terecht gekomen door een verandering van het maandelijks inkomen, door ontslagen te worden op het werk of gewoon door een echtscheiding. Wanneer je inkomen grondig wijzigt maar de maandelijkse kosten niet (niet zo ongewoon gezien veel kosten vast zijn) kom je al snel in de problemen. Je kunt opgezadeld worden met de schulden van je ex, een moeilijke markt waardoor je je huis niet kunt verkopen en dus geen recht op uitkering krijgt en ga zo maar even door. Nog een grote groep? Mensen met psychische en medische problemen die meer rekeningen krijgen dan ze financieel aankunnen. Weer anderen komen op straat te staan omdat ze letterlijk moeten vluchten voor hun leven omdat ze mishandeld of bedreigd worden. Wellicht zijn er nog meer redenen te noemen, maar uiteindelijk kan het iedereen overkomen.